14-15 Mart 2019 tarihinde Ankara Hakimevi’nde “Uzlaştırma Ödül Töreni ile Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi ve Basit Yargılama Çalıştayı” düzenlenerek, Türkiye genelinde 2018 yılı içerisinde en başarılı 22 Cumhuriyet başsavcılığı ile 5 uzlaştırmacıya teşekkür belgesi ve ödül takdim edilmiştir. Törene Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Adalet Bakan Yardımcısı Selahaddin Menteş, Adalet Bakan Yardımcısı Cengiz Öner, Yargıtay temsilcileri, Hâkimler ve Savcılar Kurulu 1. Daire Başkanı Halil Koç, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Ahmet Karayiğit, Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu, Bakanlık bürokratları, Cumhuriyet başsavcıları, Cumhuriyet savcıları, hâkimler, akademisyenler ile uzlaştırmacılar katıldı.
Uzlaştırma Ödül Töreni’nde konuşan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, “Bağımsız ve tarafsızca çalışmaları, doğru ve adil kararlar yönünde cesaretlendirilmelidir. İnsana dokunan, vatandaş memnuniyetini esas alan uygulamalar teşvik görmelidir. Bu anlayışla ilk kez geçen sene uzlaştırmada başarı gösterenleri ödüllendirmiştik. Bugün bu uygulamayı gelenekselleştirme yolunda bir adım atıyoruz. Tespit ettiğimiz başarılı, örnek uygulamalarıyla Cumhuriyet başsavcılarımıza, savcılarımıza ve uzlaştırıcılarımıza teşekkür beratlarını takdim edeceğiz” dedi.
GÜVEN VEREN VE ERİŞİLEBİLİR BİR ADALET SİSTEMİ
Hukuk devletinin hak arama yollarını açık ve işler tutan devlet olduğunu belirten Bakan Gül konuşmasını şöyle sürdürdü: “Hukuk devleti, sadece mahkemeye, üzerinde “ilam” yazılı bir belgeye değil, bizzat adalete erişimi garanti etmelidir. Vicdanları tatmin eden adalettir. Toplumda huzur ve güveni temin eden de adalettir. Tam da bu sebeple çalışmalarımızda bir yol haritası değeri taşıyan “Yargı Reformu Strateji Belgesi”nin temel vizyonunu güven veren ve erişilebilir bir adalet sistemi olarak belirledik. Güven veren adalet, merkezine insanı alan politikalar demektir. Güven veren adalet, sistemi değer merkezli inşa etmektir. Güven veren adalet, Diyarbakır’da, Erzurum’da, Antalya’da, İzmir’de, Ankara’da hakimler var diyebilmektir. Güven veren adalet, hakkın gecikmeden, zamanında teslimidir. Strateji belgemiz bu doğrultuda önemli yenilikler, hedef ve faaliyetler içeriyor.”
2018 YILINDA 208.014 DOSYA UZLAŞMAYLA SONUÇLANDI
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Bakanlık bünyesinde kurulan Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı sayesinde ceza adaleti sistemi içinde başvurulan alternatif çözüm yöntemleriyle çözüm önerilerinin geliştirildiğini ifade etti. Geçtiğimiz yıl 208.014 dosyada uzlaşmanın sağlandığını belirten Gül, aynı yıl 36.882 dosyanın ön ödeme ile sonuçlandığını, 59.320 dosyada ise kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı verildiğini aktardı. Uzlaştırmanın fail-mağdur çatışmasını ortadan kaldırarak, yeni ihtilafların çıkmasını da önlediğine değinen Bakan Gül, şu görüşlerini paylaştı:
“Toplumsal barışa katkı sunuyor. Bir diğer sonuç, yargıdaki iş yüküyle ilgilidir. Uyuşmazlıkların klasik dava yolu dışında çözümü, ceza mahkemeleri ve savcılıkların iş yükünü azaltmaktadır. Emek, zaman ve kaynak tasarrufu sağlanmaktadır. Bununla bağlantılı olarak, uzlaştırma yoluna gidilmeyen veya gidilmesi mümkün olmayan davalardaki yargılamalar da hızlanmaktadır. Asıl olan mağdurun korunması, adalet duygusunun en kısa sürede tatmin edilmesidir.”
UZLAŞMA SAYESİNDE KÜTÜPHANELER KURULUYOR, İHTİYAÇ SAHİPLERİ GİYDİRİLİYOR
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, tarafların uzlaşma sayesinde kütüphane kurulması, ihtiyaç sahiplerinin giydirilmesi, öğrencilere burs, şehit yakınlarına yardım yaparak anlaştıklarını belirtti. Uzlaştırma uygulamalarının mağdurun korunması amacını da aşarak giderek bir sosyal sorumluluk projesine dönüştüğünü aktaran Gül, “Bu sonucun sağlanmasında en büyük katkı, bu sürecin taraflarına, vatandaşlarımıza aittir. Bu duyarlılıkları için vatandaşlarımıza minnetlerimi ifade ediyorum.” dedi.
Törende konuşan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı arabuluculuk ve uzlaştırma gibi alternatif çözüm yollarının yargının iş yükünü hafiflettiğini belirterek, daha iyiye ulaşılması için çalıştayda yapılacak eleştirilerin büyük önem arz ettiğini söyledi. Kıratlı, “Uzlaştırma ile adalet sistemi cezalandırıcı bir süreçten işbirliğine dayalı bir sürece dönüşür” dedi.
Türkiye Barolar Birliği Başkanı (TBB) Metin Feyzioğlu da uzlaştırmanın doğru bir müessese olduğunu, toplumsal barışa hizmet verdiğini, buna karşı çıkmanın faydası olmadığını belirterek “Adliye önü o alışık olduğumuz kavgalar, ne olursa olsun iki tarafın da mutsuzluğu, bunlar yerine el sıkışıyoruz, bitiyor. Uzlaştırma yargının yükünü gerçekten azaltıyor.” dedi.
“Uzlaştırmanın yargının yükünü azaltması, avukatların duruşmada gerçekten avukatlık yapmasını sağlayacak” diyen TBB Başkanı Feyzioğlu 125 bin avukatın temsilcisi olarak konuştuğunu belirterek uzlaştırma müessesini iyileştirecek önerilerden bahsetti.
“UZLAŞTIRMA KURUMUNUN ETKİNLİĞİ VE BAŞARISI GÜN GEÇTİKÇE ARTMAKTADIR”
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü Aytekin Sakarya uzlaştırma kurumunun etkinliğinin ve başarısının gün geçtikçe arttığını dile getirerek onarıcı adalet anlayışının bir parçası olan uzlaştırma kurumunun alternatif bir çözüm yöntemi olarak yaygın bir şekilde uygulandığını söyledi.
“FAİL İŞLEDİĞİ SUÇ NEDENİYLE MEYDANA GETİRDİĞİ OLUMSUZ SONUCU DÜZELTME İMKÂNINA SAHİP OLUYOR”
Suç teşkil eden davranışın sebep olduğu zararın onarılmasını ön planda tutan uzlaştırmanın, tüm paydaşların katkısına imkân sunarak, çatışmanın çözümüne tarafları davet ettiğini söyleyen Ceza İşleri Genel Müdürü Sakarya “Böylece, suçun faili ile mağduru arasında iletişim kurmak ve çözüm odaklı bir diyalog süreci geliştirmek suretiyle, adalete erişimi sağlamaktadır. Nitekim uzlaştırma ile; mağdur kaygılarını dile getirme fırsatı yakalamak suretiyle, duygularını paylaşabilmektedir. Fail ise, işlediği suç nedeniyle yarattığı zararın insani boyutunu anlayabilmekte ve meydana getirdiği olumsuz sonucu düzeltme imkânına sahip olmaktadır. Başka bir ifade ile uzlaştırma, bireyler arasındaki çatışmayı yapıcı yollar önererek çözümlemektedir. Böylece mağdur ve fail süreçten iyileşmiş ve onarılmış olarak ayrılmaktadır. Bu ise; taraflar arasında sürekli olarak yinelenebilecek uyuşmazlıkların ortaya çıkmasının önünü kapatmakta, uzlaşı kültürünün gelişmesini ve toplumun geneline yayılmasını sağlamaktadır. Bu yüzdendir ki Ülkemizde suç mağdurlarının korunmasına, ceza adaleti sistemi içerisinde haklarının güçlendirilmesine ve onarıcı adalet anlayışının geliştirilmesine büyük önem verilmektedir.” dedi.
“UZLAŞTIRMA TOPLUMSAL BARIŞA KATKI SUNMAKTADIR”
Uzlaştırmanın sadece ceza yargılamasını sonuçlandıran bir kurum olmadığını söyleyen Sakarya, sözlerini şöyle sürdürdü “Aynı zamanda bir kısım ceza uyuşmazlıklarının sonucunda ortaya çıkabilecek muhtemel hukuki anlaşmazlıkların da önüne geçmektedir. Mağdur suç nedeniyle uğramış olduğu tüm zararlarını uzlaştırma ile telafi edebilmektedir. Başka bir ifade ile uzlaştırma kurumu sadece ceza yargılamasının değil, aynı zamanda hukuk mahkemelerinin, icra müdürlükleri ile infaz birimlerinin de iş yükünü azaltmakta ve söz konusu süreçlerde yapılan giderlerden tasarruf edilmesini sağlamaktadır.” dedi
Konuşmaların ardından uzlaştırma kurumunun geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla ülke genelindeki yıllık veriler değerlendirilerek en başarılı Cumhuriyet başsavcısı, Cumhuriyet savcısı ve uzlaştırmacılara teşekkür belgesi ve ödülleri verildi.
Çalıştayın ikinci bölümünde ise uzmanlar ve katılımcılar eş zamanlı olarak Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi, Basit Yargılama ve Seri Yargılama konularında grup çalışmaları yaptı. Grup çalışmaları sonucunda düzenlenen raporlar Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Çetin Arslan, Yargıtay 2. Ceza Dairesi Üyesi Sadi Doğan ve İstanbul Şehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Mahmut Koca tarafından sunuldu. Öneri ve değerlendirmelerin ardından çalıştay tamamlandı.
Kaynak: http://alternatifcozumler.adalet.gov.tr
